Хүхы. Аполлон Тороевай онтохонуудһаа

Үдэрэй хэмжээ ута боло болоһоор, наранай гэрэл шангада шангадаһаар, хараб айлшан ерэжэ,орон нютагтамнай бэлэг сэлэргээ түхөөжэ байба ха.

Ой модон ногоон торгон пулаадаа хэдэрбэ, хүдөө тала хүхэ ногоон тэрлигээ нэмэрибэ.

Дулаанай оронһоо дайр олон шубууд дуу шуу табилдан ерэжэ, забда сүлөөгүйгөөр уургайнуудаа түхеэрнэд.

Гансал хүхы шубуун модоной оройдо сүлөөтэйгөөр дабхайжа һуугаад, ой тайгын доһолсо, хонгёо һайхан дуугаа татажал мэдэдэг байба.

Хүхы шубуунай хүгтэй дуунай һайшаагдааш һаань, энэ дуушамнай орохо урсагүй, үндэгэлхэ газаргүй үлэшэхэнь гэжэ бусад шубуудынь һанаагаа зобоод:

― Хүхы, хүхы,хэзээ шимнай уургайхан гэрээ, урсахан балгаанаа барижа, үндэгэеэ гаргажа, дальбараагаа тэнжээхэ юмши? ― гэжэ һурабад ха.

― Минии тиигэжэ байха сүлөө үгыл. Ой тайгын дорьботор дуугаа дуулажа, ургаса зүгнэхэ, талха таряа, үбһэ ногоо ургуулха хэрэгтэй бшуу. Юрэдөө, аргам үгы, ― гэжэ хүхы харюусаа һэн.

Тиигээд бэшэ шубуунай түхеэрһэн бэлэн уургай соо үндэгэлжэрхибэ. Харин тэрэнь үндэгыень илгаруулжа танингүй, тэжээжэ оробо.

Иигэжэ хзхы бэшэ шубуудые мэхэлээд, үшөө багадаа гэһэндэл:

― Хүхы ― сэ-сэн, бэшэ шубууд ― тэ-нэг! ― гэжэ мүнөөшье наадалан дуугардаг юм.

Уран хүн